حدود دو ماه پیش بصورت اتفاقی، در توییتر مطلبی دیدم که تصویری از یک بُرد به همراه لینک و مشخصاتی کوتاه، درج شده بود. مشخصات کُلی بُرد و امکانات آن وسوسه انگیز بود و نسبتِ امکانات به قیمتِ فروش، معقول به نظر می رسید. بعد از سفارش و خرید این بُرد از چین، پس از تعطیلات سال جدید، آن را دریافت کردم. در این مطلب به معرفی همین بُرد می پردازم.

کمپانی چینی SZWesion یا WesionTek که کار اصلی اش، تولید TV Box از سال 2014 است به تازگی اقدام به تولید بُردی با عنوان Khadas Vim کرده است. این همان بُردی است که به تازگی دریافت کردم. در نگاه اول کمی باریک تر و کوچکتر از رسپبری پای 3 است و بصورت پیش فرض دارای قابی پلاستیکی و شفاف است که از همان ابتدا، بر روی آن نصب شده است.

Khadas Vim در دو نسخه عرضه شده است. یکی Khadas Vim و دیگری Khadas Vim Pro. تفاوت این دو نسخه در تصویر زیر بیان شده است.

نسخه ای که بنده تهیه کردم، نسخه Khadas Vim Pro است. Khadas Vim بر پایه پردازنده چهار هسته ای و 64 بیتی Amlogic S905X تولید شده است که با فرکانس کاری 2 گیگاهرتز کار می کند. میزان رم آن 2 گیگابایت که از نوع DDR3 است. گرافیک Khadas Vim از نوع Mali-450 است که نشان از قدرت متوسط آن دارد. براساس تست های صورت گرفته، قابلیت اجرای روان و بدون دردسر فیلم های 4K توسط Khadas Vim بدون مشکل انجام می شود و از این نظر کاربر با کامپیوتری قدرتمند روبروست. نسخه Pro بصورت پیش فرض دارای 16 گیگابایت حافظه داخلی ساخت سامسونگ است و نسخه عادی دارای 8 گیگابایت حافظه داخلی است، همچنین امکان اتصال حافظه میکرو اس دی نیز فراهم است. وای فای و بلوتوث نسخه 4.2، درگاه LAN، گیرنده IR برای کنترل بُرد از طریق ریموت کنترل، 2 درگاه USB و درگاه USB type C، درگاه HDMI و مجموعه ای از پین های GPIO، از سایر ویژگی های Khadas Vim است. نکته جالب این بُرد، استفاده از درگاه جدید LAN است که بصورت نیمه بر روی بُرد قرار گرفته است و نیمه دیگر آن از قسمت پُشتِ بُرد آشکار است. مهمترین دلیل این نوع طراحی، باریک و کوچک تر کردن طراحی بُرد است.

ابعاد Khadas Vim به ترتیب 82 میلی متر در 57.5 میلی متر است و ارتفاع آن به 11.5 میلی متر می رسد. سه کلید پاور، فانکشن و ریست در سمت راست بُرد در نظر گرفته شده است. همچنین پین باتری بک آپ (Backup) ساعت و پین های VIN برای روشن کردن بُرد از طریق باتری (یا هر منبع تغذیه دیگر)، از سایر ویژگی های Khadas است. برای روشن کردن Khadas باید از کابل USB type C استفاده نمود که به همراه بُرد ارسال شده است. اقلام همراه Khadas Vim در نسخه Pro عبارتند از :

1. کابل USB type C
2. آداپتور 5 ولت و 2 آمپر
3. کابل HDMI
4. ریموت کنترل

بصورت پیش فرض، بعد از راه اندازی Khadas وارد سیستم عامل اندروید (نسخه 6) خواهید شد که کاربر بسته به استفادۀ خود؛ می تواند از صفحه فریم ورهای Khadas اقدام به تعویض سیستم عامل کند. به تازگی اندروید نسخه 7.0 هم برای Khadas عرضه شده است، همچنین امکان نصب اوبونتو و حتی دوال بوت کردن اوبونتو و اندروید نیز وجود دارد. نصب سیستم عامل جدید از حوصله این مطلب خارج است و هدف از انتشار این مطلب آشنایی با ویژگی های کلیدی Khadas Vim است.

برای خرید Khadas Vim از سایت GearBest اقدام کنید.

بازار کامپیوترهای کوچک هر روز داغ تر می شود و شاهد هستیم، اندازه این ماژول ها و بُردها روز به روز کوچک می شود. آغاز کننده این رقابت سخت، رسپبری پای زیرو بود. رسپبری پای زیرو با قیمتِ رقابتی 5 دلار برچسب خورده بود و این باعث می شد عرصه و میدان برای دیگر سازندگان بسیار تنگ شود. در این میان شرکت های کوچک و بزرگ از بنیاد رسپبری پای ایده گرفتند و این امر باعث شد، کامپیوترهای کوچک، ولی قدرتمند به بازار عرضه شوند. یکی از این شرکت ها، شرکت FriendlyARM است. این شرکتِ چینی، تخصصی ویژه در تولید بُردهای کوچک و پُرکاربرد در الکترونیک دارد. در این مجال فرصتی دست داد تا به بررسی یکی از این کامپیوترهای کوچک و بسیار قدرتمند، به نام NanoPi NEO Air بپردازم و برخی از مهمترین ویژگی های آن را به شما معرفی کنم، پس با من همراه باشید.

NanoPi NEO Air با ابعاد 4 سانتی متر در 4 سانتی متر و وزن 7.5 گرم یکی از کوچکترین کامپیوترهای موجود در بازار است که قابلیت نصب لینوکس را داراست. پردازنده این مدل Allwinner H3 است که دارای 4 هسته با فرکانس 1.2 گیگاهرتز می باشد که در مقایسه با رسپبری پای زیرو (نسخه جدید) بسیار قدرتمند تر است. NanoPi NEO Air دارای 24 پینِ GPIO برای انجام پروژه های مختلف الکترونیک است، این GPIO ها از لحاظ کارکرد و نام گذاری، مشابه GPIO های رسپبری پای هستند.

میزان رَم در نظر گرفته شده برای NanoPi NEO Air، 512 مگابایت و از نوع DDR3 است، این حافظه ساخت سامسونگ است، همچنین 8 گیگابایت حافظه داخلی (ساخت سامسونگ) نیز برای NEO Air در نظر گرفته شده است که عملاً شما را از حافظه خارجی بی نیاز می کند، البته درگاهی برای گذاشتن کارت حافظه میکرو اس دی بر روی بُرد، تعبیه شده است. یکی از مهمترین ویژگی های NanoPi NEO Air دارا بودن، وای فای و بلوتوث داخلی (نسخه 4) است که برای دسترسی به اینترنت حیاتی است. طراحان از تمام فضای موجود روی بُرد، کمال استفاده را کرده اند و حتی امکان اتصال مستقیم دوربین از طریق پورت DVP بر روی بُرد در نظر گرفته شده است.

بر روی قسمت جلویی NanoPi NEO Air، یک درگاه میکرو یو اس بی برای اتصال منبع تغذیه در نظر گرفته شده است که طبق دستورالعمل سازنده، میزان 5 ولت و 2 آمپر برای راه اندازی بُرد مناسب است. سایر قسمت ها در تصویر زیر مشخص شده است :

سیستم عامل هایی که قابلیت نصب بر روی NanoPi NEO Air را دارند، عباتند از :

UbuntuCore

DietPi

Armbian

مسلماً از بین سیستم عامل های معرفی شده، UbuntuCore به دلیل بهینه سازی از طرف FriendlyARM، بیشترین هماهنگی را با سخت افزار NEO Air دارا می باشد و توصیه می شود در ابتدای کار از آن استفاده نمایید. سیستم عامل های  DietPiو Armbian هر دو بر پایه دبیان بوده و شباهت بسیاری به هم دارند.

برای دسترسی به پین های GPIO از درون سیستم عامل، توصیه می شود به پروژه معرفی NanoPi NEO Air که بر روی سایت هکستر منتشر کردم، رجوع نمایید.

قیمت حدودی این بُرد در بازار ایران بین 110 تا 120 هزار تومان است. در صورتی که علاقمند به خریدNanoPi NEO Air هستید می توانید آن را از فروشگاه آی دریمز تهیه نمایید.

اطلاعات بیشتر در مورد NanoPi NEO Air

شاید هیچکس زمانی تصور این را نمی کرد که علم به اندازه ای پیشرفت کند که ابزارهای اطرافمان بتوانند به اینترنت دسترسی داشته باشند و داده های دریافتی از سنسورها را روی سرورها ذخیره کنند و… . در سال های اخیر توسعه ابزارهای IoT به طور چشمگیری افزایش یافته است. برخی ماژول ها اثری شگرف بر این پیشرفت داشته اند به طور مثال می توان به ماژول وای فای ESP8266 اشاره کرد که طیف وسیعی از ابزارهای اطرافمان، توسط این بُرد احاطه شده است.

در این میان، با پیشرفت تکنولوژی و کوچکتر شدن چیپ ها و مدارهای الکترونیکی، همچنین با معرفی ویندوز 8 و سپس ویندوز 10 از سوی مایکروسافت، شکل تازه ای از کامپیوترهای کوچک و به اصطلاح جیبی متولد شد، Intel Compute Stick اولین نمونه از این نوع کامپیوترها بود که از سوی شرکت اینتل معرفی شد. مهمترین ویژگی این کامپیوترها ابعاد کوچک آنهاست.

شرکت DFRobot به عنوان یکی از شرکت های فعال در زمینه الکترونیک و رباتیک، مدتی پیش از طریق سایت Kickstarter اقدام به جذب سرمایه برای محصولی استثنایی، در ابعادی کوچک نمود. این بُرد که LattePanda (لاته پاندا) نام دارد یک کامپیوتر کوچک به همراه ویندوز 10 با لایسنس اصلی است که در مدتی اندک توانست سر و صدای زیادی به پا کند. دلیل محبوبیت لاته پاندا دارا بودن چیپ ATmega32u4 است که این یعنی؛ یک بُرد Arduino داخلی بر روی لاته پاندا تعبیه شده است که براحتی از طریق ویندوز، پین های تعبیه شده روی بُرد، قابل کنترل و برنامه ریزی است. این ویژگی سبب می شود کاربر قابلیت پیاده سازی پروژه های مختلفی نظیر : خانه هوشمند، پروژه های رباتیک و… را با کمک این بُرد داشته باشد.

این امکان برای بنده فراهم شد، تا به یکی از این بُردها دسترسی داشته باشم و در این پست قصد دارم به صورت اجمالی به بررسی آن بپردازم. همچنین پروژه ای با کمک این بُرد بر روی سایت Hackster قرار دادم که می توانید آن را در قسمت «پروژه های من» ببینید. ابعاد لاته پاندا 7 سانتی متر در 8.78 سانتی متر است که 35 درصد در مقایسه با آیفون 6 کوچکتر است.

چیزی که از همان ابتدا توجه شما را به خود جلب می کند دارا بودن امکانات ارتباطی وسیع لاته پانداست. همان طور که در تصویر زیر می بینید لاته پاندا تقریبا چیزی از یک PC معمولی کم ندارد. در حال حاضر لاته پاندا در دو نسخه تولید می شود نسخه اول دارای 32 گیگابایت حافظه داخلی و 2 گیگابایت حافظه است و نسخه دوم دارای 64 گیگابایت حافظه داخلی و 4 گیگابایت حافظه رم است. نسخه 32 گیگابایتی به قیمت 109 دلار و نسخه 64 گیگابایتی به قیمت 139 دلار به فروش می رسد.

در قلب تپنده لاته پاندا پردازنده Intel Cherry Trail Z8300 Quad Core با فرکانس کاری 1.8 گیگاهرتز قرار دارد که براحتی از پسِ اجرای چندین برنامه به طور همزمان بر می آید. کارهایی نظیر وب گردی، تایپ و … جزء ابتدایی ترین مواردی است که لاته پاندا آنها را بدون درنگ و مکث انجام می دهد. همچنین بعد از نصب Visual Studio 2015 روی لاته پاندا، تغییر محسوسی از نظر عملکرد و سرعت مشاهده نکردم.

اگر به تصویر بالا نگاهی بیاندازید می بینید که 2 کانکتور برای اتصال نمایشگر و تاچ (خازنی) بر روی بُرد تعبیه شده است. به صورت رسمی نمایشگر 7 اینچ با رزولوشن  1024×600 IPSو صفحه تاچ (خازنی) متناسب با لاته پاندا از سوی شرکت DFRobot ساخته شده است که تجربه ای بی نظیر را به کاربر منتقل می کند.

بیایید نگاهی به ویژگی مهم لاته پاندا بیاندازیم. همان طور که در ابتدای این بررسی عنوان شد، لاته پاندا دارای چیپ ATmega32u4 داخلی است که در واقع می توان گفت مانند Arduino قابل برنامه ریزی و کنترل است. تصویر زیر نمایی از پین های لاته پانداست.

این تصویر از دو بخش تشکیل شده است : منطقه U1 و منطقه U2. منطقه U1 شامل 10 پین است که توسط چیپ X-Z8300 کنترل می شود و اطلاعات بیشتری در این زمینه، از سوی سازنده ارائه نشده است. منطقه U2 شامل پین های متعددی است که در تصویر بالا قابل مشاهده است. کارکرد پین ها دقیقاً مشابه پین های Arduino است. حتی کلید Arduino RESET معروف بُردهای Arduino در قسمت بالایی بُرد قابل مشاهده است. منطقه U2 توسط چیپ ATmega32u4 کنترل و برنامه ریزی می شود. در قسمت سمت چپ لاته پاندا پایه های سه پینی (سفید رنگ)، برای ارتباط با سنسورهای تولیدی DFRobot تعبیه شده است که قادر است سه سنسور دیجیتال و سه سنسور آنالوگ را همزمان پوشش دهد.

برای راه اندازی لاته پاندا نیاز به ولتاژ 5 ولت با جریان حداقل 2 آمپر یا بیشتر است. بعد از متصل نمودن کابل آداپتور  میکرو یو اس بی به بُرد، چراغی قرمز رنگ در زیر بُرد روشن می شود و بعد از حدود 5 ثانیه خاموش می شود. پس از خاموش شدن چراغ قرمز رنگ قسمت زیرین، می توانید کلید POWER را فشار دهید و لاته پاندا را روشن کنید. لاته پاندا در کمتر از 8 ثانیه وارد ویندوز می شود. برنامه Arduino به صورت پیش فرض بر روی لاته پاندا نصب شده است؛ اما برای استفاده از سایر نرم افزار های برنامه نویسی نظیر Visual Studio 2015 و … لازم است، کاربر آن را به صورت جداگانه دانلود و نصب کند.

از 32 گیگابایت فضای حافظه ی داخلی لاته پاندا، حدود 18 گیگابایت برای کاربر قابل استفاده است که البته این میزان با افزودن کارت حافظه میکرو اس دی در درگاه مربوطه، قابل افزایش است.

ذکر این نکته خالی از لطف نیست که برای کار با برنامه Arduino و در هنگام کامپایل کدها، لازم است از قسمت Board کاربر Arduino Leonardo را انتخاب کند.

برای ارتباط با چیپ ATmega32u4 از طریق محیط برنامه نویسی 2015 Visual Studio نیاز است از کتابخانه LattePanda Firmata که توسط گروه لاته پاندا توسعه داده شده است، استفاده کنید. می توانید این کتابخانه را از اینجا دریافت کنید. در پایان اگر دوستداران الکترونیک، برنامه نویسی هستید پیشنهاد می کنم این بُرد را از دست ندهید.

اگر علاقه مند به تهیه این بُرد هستید از طریق این لینک اقدام کنید.